You are currently viewing Cieniowanie
Cieniowanie

Cieniowanie w rysunku to istotny element pracy. Nadaje głębi i powoduje, że obraz jest realistyczny. Z definicji cieniowanie to zapełnianie podłoża narzędziem rysunkowym (ołówkiem, węglem, grafitem itd.) zgodnie z ze światłocieniem, który dany obiekt rzuca. Zdecydowanie to właśnie dzięki cieniowaniu jesteśmy w stanie oddać na rysunku przestrzenność danej formy. 

Cieniowanie ołówkiem

Cieniowanie ołówkiem w rysunku to niemal codzienność. Nie da się inaczej oddać naturalnych kształtów ani różnic w położeniu elementów rysunku względem siebie. Cieniowanie za pomocą ołówka wymaga znajomości kilku podstawowych zasad:

  1. Twardość – podczas cieniowania należy zwracać uwagę na twardość ołówka. Dzięki zastosowaniu twardego ołówka cieniowanie będzie delikatniejsze. Zawsze też pierwsza warstwa cieniowania wykonywana jest twardszym ołówkiem, a kolejne już bardziej miękkim grafitem. Da to lepsze wrażenia wizualne i lepiej odda formę.
  2. Nacisk – praca z odpowiednim naciskiem jest bardzo ważna. To, czy mocniej przyciśniemy ołówek do papieru, czy lżej ma ogromne znaczenie, ponieważ uzyskuje się zupełnie inny efekt.
  3. Kąt nachylenia – dzięki nadaniu ołówkowi odpowiedniego kąta nachylenia podczas cieniowania możemy uzyskać przeróżny efekt. Cieniowanie może być wykonane dłuższymi ruchami lub krótszymi i bardziej precyzyjnymi. Kąt nachylenia zależy także w dużej mierze od twardości ołówka, jakim się posługujemy przy nakładaniu kolejnych warstw cieniowania.

Cień i jego elementy

Cień w rysunku składa się z kilku elementów. Żadnego z nich nie można pominąć, bo efekt pracy będzie niepełny, płaski. Co należy wziąć pod uwagę:

  • cień, który rysowany element rzuca na inne płaszczyzny,
  • cienie krawędzi,
  • półtony,
  • światło odbite,
  • światło pełne.

Biorąc pod uwagę wyżej wymienione elementy cienia można stworzyć pracę, która w pełni będzie oddawać realistyczny obraz.

Najczęściej popełniane błędy podczas cieniowania

Błędów nie da się uniknąć. Dopiero poprzez wielokrotne próby zyskujemy doświadczenie i pewność w rysowaniu. W cieniowaniu najczęściej popełnianymi błędami są:

  • zbyt duży nacisk, przez co kontur jest zbyt mocny,
  • zbyt delikatne kontrastowanie – najczęściej spowodowane wykorzystywaniem zbyt małej ilości narzędzi. Warto cieniować warstwami przy wykorzystaniu wielu ołówków o różnorodnej twardości,
  • niezbyt staranne nakładanie kolejnych warstw cienia, przez co efekt jest niezadowalający i nie powoduje odpowiedniego wrażenia głębi,
  • opieranie całej pracy tylko na cieniowaniu. Cieniowanie jest dodatkiem, wykończeniem pracy, a niekoniecznie jej głównym elementem. 

Wiele błędów trzeba popełnić, żeby zobaczyć i zrozumieć istotę rysunku. Na moich kursach rysunku w szkole Wenecjusz w gdańsku uczę moich kursantów, jak wykonywać cieniowanie oraz daję im cenne rady i wskazówki. Jeśli popełnią błąd – świetnie! W przyszłości będą pamiętać już, czego należy unikać i jak wykorzystać wiedzę na temat pomyłki. W końcu uczymy się na własnych błędach.